EYT Kanununu Kim Çıkardı? Türkiye’nin En Büyük Sosyal Düzenlemelerinden Birinin Hikayesi
EYT, yani Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi, Türkiye’nin sosyal tarihindeki en uzun soluklu mücadelelerden biriydi. 1999’da yapılan emeklilik reformu, milyonlarca çalışanı “primini doldurmasına rağmen yaş bekleyen” konuma getirdi.
Yıllar boyunca bu konu, sadece ekonomik değil, siyasi bir tartışma haline geldi.
Hükümetler değişti, seçimler geçti ama EYT’liler konusundaki beklenti hiç azalmadı. Bu süreçte toplumsal baskı büyüdü, örgütlenmeler kuruldu, meydanlarda yıllarca “Hakkımızı istiyoruz” sloganı yankılandı.
EYT Kanununu Kim Çıkardı?
EYT kanunu, 2023 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki AK Parti hükümeti tarafından çıkarıldı.
Yasa teklifi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin döneminde hazırlanıp, TBMM Genel Kurulu’nda 1 Mart 2023 tarihinde kabul edildi.
Resmî adıyla “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 3 Mart 2023’te Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu düzenleme, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olan milyonlarca çalışana yaş beklemeden emekli olma hakkı tanıdı.
EYT Kanununun Hazırlık Süreci
EYT yasasının çıkışı, aslında 2022 sonbaharında yapılan açıklamalarla hız kazandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “EYT düzenlemesini yıl bitmeden Meclis’e getiriyoruz” dediğinde, 20 yılı aşkın bir bekleyişin sonu görünmüştü.
O dönemde Çalışma Bakanlığı bünyesinde özel bir çalışma grubu kuruldu. SGK, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Strateji Ofisi ve Plan-Bütçe Komisyonu birlikte analiz yaptı.
Ekonomik etkiler, bütçe yükü ve sosyal dengeler değerlendirildikten sonra yasa teklifi Meclis’e sunuldu.
TBMM’de EYT Yasası Nasıl Kabul Edildi?
EYT kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda oy birliğiyle kabul edildi.
1 Mart 2023 gecesi, Genel Kurul’da yapılan oylamada tüm partilerin desteğiyle yasa geçti.
Bu durum, Türkiye’de nadir görülen bir tablo yarattı: hem iktidar hem muhalefet, aynı düzenleme için “evet” dedi.
Oylamanın ardından Çalışma Bakanı Vedat Bilgin şu açıklamayı yaptı:
“Bu düzenleme bir seçim vaadi değil, bir hakkın iadesidir.”
Bu ifade, EYT yasasının siyasi değil, sosyal bir borcun ödenmesi olarak lanse edilmesinin temelini oluşturdu.
Cumhurbaşkanının Rolü
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, düzenlemenin en kritik aşamasında doğrudan açıklama yaparak süreci netleştirdi:
“EYT’de herhangi bir yaş sınırı olmayacak. Primini ve sigortalılık süresini dolduran herkes emekli olabilecek.”
Bu açıklama, yüz binlerce kişinin beklediği son kilidi açtı. Çünkü daha önce yasa taslağında 48-50 yaş sınırı gibi kısıtlamalar tartışılıyordu. Erdoğan’ın kararıyla bu sınır kaldırıldı ve yasa tamamen yaş şartını ortadan kaldıran bir hale geldi.
EYT Yasasının Etkileri
Yasanın yürürlüğe girmesiyle ilk 6 ayda 1,9 milyon kişi emekli oldu.
SGK, tarihin en yoğun başvuru dönemini yaşadı.
Toplamda 2025’e gelindiğinde yaklaşık 2,2 milyon kişi EYT kapsamında emekli olmuş durumda, 1,5 milyon kişi ise prim tamamlamayı bekliyor.
EYT, sadece emeklilik sistemini değil, iş gücü piyasasını da etkiledi.
Birçok özel sektör firması, aynı anda yüzlerce çalışanını kaybetti. Devlet ise bütçede ek finansman oluşturmak zorunda kaldı.
EYT’ye Kimler Karşı Çıktı, Kimler Destekledi?
Destekleyenler, düzenlemenin bir “adalet iadesi” olduğunu savundu.
Karşı çıkanlar ise bunun uzun vadede SGK’ya ağır yük getireceğini, bütçe dengesini bozacağını söyledi.
Ekonomistler, EYT’nin ilk yıllarda yıllık 250 milyar TL’ye yakın maliyet oluşturacağını belirtiyor. Ancak toplumun büyük bölümü bu düzenlemeyi sosyal bir kazanç olarak görüyor.
Sonuç olarak, EYT kanunu 2023 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde AK Parti hükümeti tarafından çıkarıldı.
Hazırlık sürecini Çalışma Bakanı Vedat Bilgin yönetti, yasa 1 Mart 2023’te TBMM’de kabul edilip 3 Mart’ta yürürlüğe girdi.
Bu düzenleme, yalnızca bir emeklilik hakkı değil; yıllarca beklemiş milyonlarca çalışanın toplumsal bir kazanımı olarak tarihe geçti.
EYT Başvuru Süreci Nasıl İşledi?
EYT yasası yürürlüğe girdikten sonra SGK il müdürlükleri tarihinin en yoğun dönemini yaşadı.
Vatandaşlar e-Devlet üzerinden EYT başvurusu yaptı; bu sistem birkaç günde milyonlarca talep aldı.
SGK, başvuruların büyük bölümünü dijital ortamda sonuçlandırdı.
2023’ün ilk çeyreğinde günde ortalama 100 bin emeklilik işlemi tamamlandı.
Bu yoğunluk, hem dijital altyapıyı güçlendirdi hem de e-Devlet üzerinden emeklilik sürecinin kalıcı olarak hızlanmasına neden oldu.
EYT kapsamındaki kişiler için özel olarak hazırlanan “EYT Emeklilik Başvuru Modülü”, Türkiye’de dijital dönüşümün en büyük testlerinden biri oldu.
Bu sistem üzerinden prim gün sayısı, sigorta girişi tarihi ve emeklilik hesaplaması kolayca yapılabiliyor.
EYT ile Kaç Yaşında Emekli Olunabilir?
EYT düzenlemesi “yaş şartını kaldırdı” ama bu, herkesin aynı yaşta emekli olacağı anlamına gelmiyor.
Çünkü sistemde hâlâ sigortalılık süresi ve prim günü şartı geçerli.
Kadınlar için en az 20 yıl sigorta süresi ve 5000-5975 arası prim günü,
erkekler için 25 yıl sigorta süresi ve aynı aralıkta prim gerekiyor.
Bu nedenle EYT kapsamında olan biri, prim gününü doldurduğu anda emeklilik hakkı kazanabiliyor.
Bazı kişiler 43 yaşında, bazıları 48 yaşında emekli olabildi.
Yani yaş şartı ortadan kalktı ama “çalışma süresi şartı” aynen devam ediyor.
