Emekli olup çalışmaya devam eden birçok kişi, hastalık, ameliyat ya da iş kazası gibi durumlarda “rapor parası” alıp alamayacağını merak ediyor. Çünkü normal çalışanlar istirahat raporu aldıklarında SGK tarafından belli bir gelir kaybı telafi ediliyor. Ancak emekli statüsündeki kişiler için durum biraz farklı.
2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uygulamaları bu konuda açık: Her emekli çalışan rapor parası alamaz; bu hak, sadece belirli şartları sağlayan kişiler için geçerlidir.
Rapor Parası Nedir ve Kimlere Verilir?
Rapor parası, diğer adıyla geçici iş göremezlik ödeneği, sigortalı bir çalışanın hastalık, doğum, kaza veya benzeri bir nedenle geçici süreyle iş göremez hale gelmesi durumunda, gelir kaybını karşılamak için SGK tarafından ödenen bir destektir.
Bu ödeme, 4A (SSK) veya 4B (Bağ-Kur) kapsamındaki aktif sigortalılara yapılır. Ancak ödemeden yararlanmak için kişinin SGK’ya prim ödemeye devam etmesi gerekir.
Emekli Çalışanlar İçin Durum Neden Farklı?
Emekli olan kişiler zaten SGK’dan maaş almaktadır. Bu nedenle, normal şartlarda “sigortalı işçi” statüsünde sayılmazlar.
Eğer bir emekli, özel sektörde sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeyerek çalışıyorsa, SGK bu kişiyi “aktif sigortalı” değil, “destek primi ödeyen emekli çalışan” olarak değerlendirir. Bu statüdeki kişiler geçici iş göremezlik ödeneği yani rapor parası alamaz.
Kısaca:
-
Emekli olup SGDP ile çalışan → Rapor parası alamaz.
-
Emekli maaşını kestirip yeniden normal sigortalı olarak çalışan → Rapor parası alabilir.
Hangi Durumda Emekli Rapor Parası Alabilir?
Bir emekli, eğer tekrar tam zamanlı sigortalı (4A) olarak işe girip emekli aylığını durdurursa, o zaman SGK açısından yeniden aktif sigortalı sayılır.
Bu durumda rapor parası, normal çalışanlarda olduğu gibi şu durumlarda ödenir:
-
Hastalık raporu (en az 3 gün ve üzeri)
-
İş kazası veya meslek hastalığı
-
Analık (doğum) izni
Bu kişiler için SGK, raporlu olunan gün sayısına göre ödeme yapar. Ancak bu dönemde emekli maaşı kesik olacağı için kişi, sadece çalıştığı iş üzerinden hak kazanır.
Emekli Çalışanlar İçin Alternatif Haklar
Rapor parası alamayan emekli çalışanlar yine de bazı haklara sahiptir.
Örneğin:
-
İşveren hastalık süresince ücretli izin verebilir (tamamen işveren inisiyatifindedir).
-
Kısa süreli istirahatler için yıllık izin veya mazeret izni kullanılabilir.
-
İş kazası geçiren emekli çalışan, SGDP’li olsa dahi kalıcı maluliyet oluşursa maluliyet aylığı talep edebilir.
Bunlar doğrudan “rapor parası” olmasa da emekli çalışanların mağduriyetini azaltabilecek destek mekanizmalarıdır.
SGK Rapor Parası Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Rapor parası alan sigortalılar için ödeme, son 3 aylık brüt maaş ortalamasına göre hesaplanır.
İlk 2 gün ödeme yapılmaz; 3. günden itibaren SGK, yatışlı raporlarda %50, ayakta tedavilerde %66,6 oranında ödeme yapar.
Emeklilerde bu sistem sadece, emekli maaşını kestirip aktif sigortalı olarak çalışanlar için geçerlidir.
Emekli Çalışan Rapor Parası Alamaz, Ancak İstisna Var
Özetle:
Emekli olup hâlen bir işte SGDP’li olarak çalışan kişiler, rapor parası alamaz. Çünkü SGK bu grubu aktif sigortalı olarak görmez.
Ancak emekli maaşını tamamen kestirip yeniden 4A kapsamında çalışmaya başlayan kişiler, tıpkı normal sigortalılar gibi rapor parası almaya hak kazanır.
Bu nedenle, bir emekli çalışanın rapor parası alıp alamayacağı tamamen çalışma şekline bağlıdır.
